Wat doet een orthopedagoog?

Het beroep van een orthopedagoog in de schijnwerpers

Wat houdt het vak van een orthopedagoog precies in? Als orthopedagoog ben je een deskundige in het domein van ontwikkeling, opvoeding en leerproblemen. De expertise van een orthopedagoog komt niet alleen ten goede aan kinderen; volwassenen kunnen evenzeer te maken krijgen met kwesties en aandoeningen die betrekking hebben op hun ontwikkeling en gedrag.

Wat doet een orthopedagoog?

Een orthopedagoog is een professional die zich bezighoudt met het geven van advies aan ouders over normale opvoeding en ontwikkeling, evenals het begeleiden van kinderen en hun ouders in situaties waarin de ontwikkeling of opvoeding anders verloopt dan gebruikelijk. Dergelijke afwijkende situaties kunnen verschillende oorzaken hebben, zoals een verstandelijke beperking, autisme of ADHD bij het kind. Zelfs hoogbegaafde kinderen hebben specifieke behoeften, en hun ouders kunnen soms extra ondersteuning en begeleiding nodig hebben. Orthopedagogen worden niet alleen ingeschakeld door ouders, maar ook door scholen wanneer zij te maken hebben met leer- of gedragsproblemen bij een leerling.

Binnen het dagelijkse takenpakket van een orthopedagoog beperkt de rol zich niet tot louter adviseren. Naast het verstrekken van begeleiding en advies, is het tevens de taak van de orthopedagoog om diagnoses te stellen. Dit vereist het uitvoeren van onderzoeken, bijvoorbeeld op het gebied van intelligentie, concentratie en sociaal-emotionele ontwikkeling. Als orthopedagoog beschik je over diepgaande kennis met betrekking tot de ontwikkeling van kinderen en de invloed van omgevingsfactoren op deze ontwikkeling. Hierdoor ben je ook geschikt voor het verzorgen van presentaties en workshops.

Overweeg je een carrière als orthopedagoog?

Heb je een passie voor de ontwikkeling van kinderen? Bezit je sterke sociale vaardigheden en ben je in staat om goed te luisteren? Geniet je ervan om je kennis met anderen te delen? Dan zou het beroep van orthopedagoog wellicht je roeping kunnen zijn. Orthopedagogen vinden hun werk doorgaans binnen verschillende organisaties, zoals de Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ), jeugdhulpverlening, of in instellingen voor jongeren met verstandelijke en/of lichamelijke beperkingen. Scholen kunnen ook een beroep op jou doen voor ondersteuning en expertise. Het is een veelzijdig en boeiend vakgebied dat de ontwikkeling en het welzijn van kinderen centraal stelt.

De rol van de orthopedagoog

In de hoedanigheid van orthopedagoog vervul je de functie van een specialist in opvoedings-, ontwikkelings- en leerproblematiek. Hoewel orthopedagogen vaak met kinderen werken, is het belangrijk op te merken dat volwassenen eveneens te maken kunnen hebben met ontwikkelings- en gedragsproblemen en stoornissen.

Diagnose en de behandeling

Je cliënten kunnen onder andere bestaan uit moeilijk opvoedbare kinderen, kinderen met beperkingen, of kinderen die kampen met trauma’s of stoornissen zoals autisme, ADHD of ODD. Om de onderliggende problemen te achterhalen, voer je psychologisch onderzoek uit en stel je vervolgens een behandelingsplan op. Hierbij betrek je vaak andere professionals, zoals begeleiders, docenten, fysiotherapeuten, artsen en logopedisten. Bij de behandeling betrek je ook de ouders of verzorgers, en voorzie je hen van advies over opvoedingstechnieken en therapeutische handelingen die zij zelf kunnen toepassen.

Fungeren als bemiddelaar

Het beroep van een orthopedagoog kan buitengewoon ingewikkeld zijn. Het is mogelijk dat je in aanraking komt met gezinnen waarin huiselijk geweld, criminaliteit, verslaving of kindermishandeling voorkomen. Daarnaast maken de diverse culturele achtergronden van je cliënten en hun uiteenlopende opvattingen over opvoeding en onderwijs je werk soms uitdagend. Het kan eveneens voorkomen dat je te maken krijgt met cliënten die de Nederlandse taal niet goed beheersen. Als orthopedagoog fungeer je als een bruggenbouwer tussen verschillende culturen en levensstijlen.

Vind je jezelf terug hierin?

Voor het succesvol uitoefenen van dit vak is het van groot belang dat je de vaardigheid bezit om goed te kunnen luisteren naar zowel ouders als kinderen en dat je hen met respect benadert. Daarnaast is het essentieel dat je goed kunt samenwerken met andere professionals, aangezien je vaak deel uitmaakt van een multidisciplinair team, bestaande uit begeleiders, leerkrachten, fysiotherapeuten, artsen en logopedisten. Als orthopedagoog kun je geconfronteerd worden met complexe kwesties zoals huiselijk geweld, criminaliteit, verslaving en kindermishandeling. Het is daarom cruciaal dat je over een sterke persoonlijkheid beschikt en in staat bent om hiermee om te gaan. Gezien de zware aard van het werk is het tevens van belang dat je in staat bent om afstand te nemen wanneer je thuiskomt.

Al met al het profiel van een vakbekwame orthopedagoog

Kortom, dit zijn je sterke kwaliteiten:

• Uitstekende communicatieve vaardigheden.
• Een respectvolle benadering ten opzichte van ouders en kinderen.
• Een stevige persoonlijkheid om met complexe situaties om te kunnen gaan.
• Het vermogen om werk en privé gescheiden te houden.